Deutsch

ALMANCA ALFABESİ (DAS DEUTSCHE ALPHABET)

a: aa
b: be
c: se
d: de
e: ee
f: ef
g: ge
h: ha
i: ii
j: yot
k: ka
l: el
m: em
n: en
o: oo
ö: öö
p: pe
q: qu
r: er
s: es
t: te
u: uu
ü: üü
v: fau
w: we
x: ix
y: ipsilont
z: set
ä: ae
ß: ss (Son zamanlarda bu harfin kullanımı "ss" olarak yaygınlaşmıştır.Örn:Heiß değil Heiss)
Bazı harflerin yanyana gelmesiyle genelde aşağıdaki okunuşlar kullanılır.
ei : ay olarak okunur
ie : i olarak okunur
eu : oy olarak
sch : ş olarak okunur
ch : h olarak okunur
z : ts olarak okunur
au : o olarak okunur
ph : f olarak okunur
sp : şp olarak okunur
st : şt olarak okunur
Haftanın Günleri
Pazartesi: Montag (mo:nta:g)

Salı: Dienstag (di:nsta:g)

Çarşamba: Mittwoch (mitvoh)

Perşembe: Donnerstag (donırsta:g)

Cuma: Freitag (frayta:g)

Cumartesi: Samstag (samsta:g)

Pazar: Sonntag (zonta:g)


AYLAR (MONATE)


Ocak : Januar (yanuar)

Şubat : Februar (februar)

Mart : März (merts)

Nisan : April (april)

Mayıs : Mai (may)

Haziran : Juni (yuni)

Temmuz : Juli (yuli)

Ağustos : August (august)

Eylül : September (zemtembır)

Ekim : Oktober (okto:bır)

Kasım : November (novembır)

Aralık : Dezember (detsembır)


MEVSİMLER

İlkbahar: Frühling (frü:ling)

Yaz : Sommer (zo:mır)

Sonbahar : Herbst (herpst)

Kış : Winter (vintır)

Almanca'da Sayılar

0 : null (nul)
1 : eins (ayns)
2 : zwei (svay)
3 : drei (dray)
4 : vier (fi:ır)
5 : fünf (fünf)
6 : sechs (zeks)
7: sieben (zi:bın)
8 : acht (aht)
9 : neun (no:yn)
10 : zehn (seiyn)
11 : elf (elf)
12 : zwölf (zvölf)

13 : dreizehn (drayseiyn)
14 : vierzehn (fi:ırseiyn)
15 : fünfzehn (fünfseiyn)
16 : sechzehn (zeksseiyn)
17 : siebzehn (zibseiyn)
18 : achtzehn (ahtseiyn)
19 : neunzehn (noynseiyn)
20 :zwanzig (svansig)
21: ein und zwanzig (ayn und svansig)
22 : zwei und zwanzig (svay und svansig)
23 : drei und zwanzig (dray und svansig)
24 : vier und zwanzig (fi:ır und zwanzig)
25 : fünf und zwanzig (fünf und svansig)
26 : sechs und zwanzig (zeks und svansig)
27 : sieben und zwanzig (zi:bın und svansig)
28 : acht und zwanzig (aht und svansig)
29 : neun und zwanzig (noyn und svansig)
30 : dreißig (draysig)
40 : vierzig (fi:ırsig)
50 : fünfzig (fünfsig)
60 : sechzig (zekssig)
70 : siebzig (sibsig)
80 : achtzig (ahtsig)
90 : neunzig (noynsig)
100 : hundert (hundert)
ŞAHIS ZAMİRLERİ (PERSONAL PRONOMEN)

ich : ben (ih)

du : sen (du)

er : o (er) (eril cins)

sie : o (zi (dişi cins)

es : o (es) (nötr cins)

wir : biz (vir)

ihr : siz (iğr)

sie : onlar (zi)
Sie : siz (zi (nazik hitapta kullanılır)

İSİMLER (SUBSTANTİVE)
Kısaca tanımlamak gerekirse, varlıkları adlandırdığımız kelimelere isim denir.Örneğin bilgisayar, okul, oda, ev masa, rüya, Ahmet, kitap vs. kelimeleri birer isimdir.
Türkçe'de olduğu gibi Almanca'da da isimlerin tekil-çoğul, soyut-somut,
basit-birleşik, özel-cins gibi türleri vardır.
Yine aynı şekilde dilimizde olduğu gibi Almanca'da da isimler cümle içerisinde değişik görevlerde bulunabilir, tekil-çoğul hallerde kullanılabilir
veya ismin hallerine (-e hali, -i hali vs.) göre çekimlenebilirler.
Almanca'da yaklaşık olarak 200.000-250.000 civerı isim olduğu tahmin edilmektedir. Almanca'da isimlerin baş harfleri, özel isim veya cins isim ayrımı yapmaksızın büyük harf kullanılarak yazılır.
Yani tüm isimlerin baş harfleri büyük yazılmalıdır.Bununla beraber Almanca'da tüm cins isimlerin önünde Artikel dediğimiz (der - das - die)
kelimelerinden birisi bulunur.(Artikeller konusu önümüzdeki bölümlerde incelenecektir.)
Almanca'da isimlerin 3 cinsi mevcuttur.Her isim bu üç gruptan birine dahildir.
Bunlar ;

1-) Erkek İsimler (Eril Cins)
2-) Dişi İsimler (Dişi Cins)
3-) Cinsiyetsiz İsimler (Nötr Cins)

Almanca'da genel olarak cinsiyeti erkek olan kelimelerin artikeli "der",
cinsiyeti dişi olanların artikeli "die" , cinsiyetsiz olanların artikeli ise "das" tır.Fakat bu bilgi genelleme yapılarak verilmiştir.Bazı istisnaları mevcuttur.
Bu sebeple yeni kelime öğrenirken, mutlaka artikeliyle beraber öğrenmeye dikkat etmeniz çok faydalı olacaktır.(Artikel konusu bir sonraki bölümde detaylı olarak incelenecektir.)
Almanca'da "şu tür kelimeler erkek cinstir, şu tür kelimeler dişi cinstir, şu tür kelimeler de nötr cinstir" şeklinde bir genelleme yapmak mümkündür.
Aşağıda erkek cins, dişi cins ve nötr cins kelimeler hakkında sınıflandırma
yapılmıştır.Yapılan bu sınıflandırmanın bazı maddeleri kesin olduğu gibi, bazı maddelerinin de bir kaç küçük istisnası mevcuttur.


1-) Cinsiyeti Erkek Olan İsimler :
Daha önce de incelemiş olduğumuz gün, ay, mevsim isimleri, yönler ve rüzgar isimleri, cinsiyeti erkek olan tüm canlılar, para birimlerinin büyük çoğunluğu, maden isimlerinin büyük çoğunluğu ve -en,-ich,-ig,-ast harfleriyle biten isimler Erkek Cinstir.

2-) Cinsiyeti Dişi Olan İsimler :
Dişi canlılar, tüm sayılar, meyve, ağaç, çiçek isimleriyle ırmak, nehir isimleri ve -in,-e,-ei,-ung,-heit,-ion,-keit harfleriyle biten isimlerin büyük çoğunluğu Dişi Cinstir.

3-) Cinsiyetsiz Olan İsimler :
Ülke ve şehir isimlerinin büyük çoğunluğu, hem dişi hem de erkek canlılar için ortak kullanılan isimler ve canlıların yavruları, metal adları ve fiil veya sıfattan türetme tüm isimler Cinsiyetsizdir.

Yukarıda bilgi amaçlı bir genelleme yapılmıştır.
ARTİKELLER (ARTİKEL - GESCHLECHTSWORT)
Almanca'da bütün cins isimlerin önünde artikel denilen "der, das, die" sözcüklerinden biri bulunur.Bu sözcüklerin Türkçe karşılıkları yoktur ve dilimize tam olarak çevrilemezler.Bu kelimeler önünde bulundukları ismin bir parçası gibidirler.Bir ismi öğrenirken muhakkak onun artikelini de sanki isimle beraber tek bir sözcükmüş gibi birlikte öğrenmek gerekir.
Eğer artikelini öğrenmeden sadece kelimeyi ezberlerseniz, öğrendiğiniz kelime pek bir işe yaramayacaktır.Bunun nedenini ileriki bölümlerimizde net bir biçimde anlayacaksınız.
Artikel kelimesi bazı kaynaklarda "tanımlık" ,bazılarında da "tanım edatı" olarak geçer.Bunun yanında artikeller bir çok sözlük ve kaynakta aşağıda gösterilen şekilde kısaltılarak gösterilir.Lütfen gösterilen kısaltma harflerini aklınızdan çıkarmayınız.

Artikeller çoğu kaynakta şu şekilde kısaltılarak gösterilir:

der artikeli m veya r harfleri kullanılarak gösterilir.

die artikeli f veya e harfleri kullanılarak gösterilir.

das artikeli n veya s harfleri kullanılarak gösterilir.



Yani bu, m veya r harfleriyle gösterilen kelimenin artikeli "der" olacak,
f veya e harfleriyle gösterilen kelimenin artikeli "die" olacak,
n veya s harfleriyle gösterilen kelimenin artikeli "das" olacak demektir.

Ek bilgi olarak, bu harfler Almanca'da eril,dişi ve nötr cins (Maskulinum, Femininum, Neutrum) kelimelerinin baş harfleri kullanılarak ve "der, das, die" kelimelerinin son harfleri kullanılarak oluşturulmuştur.
Genelde kaynaklar bu iki kullanımdan birini seçerek kaynağın tümünde ya "m - f - n" harflerini ya da "r - s - e" harflerini kullanırlar.

Almanca'da iki grup artikel vardır.Bunlar ;

1)Belirli Artikeller
2)Belirsiz Artikeller (olumlu-olumsuz)

Belirli kavramıyla, bilinen yada daha önceden bahsi geçmiş olan, daha önceden görülmüş olan,boyu,eni,rengi vs. özellikleri bilinen varlıklar kastedilmiş olur.
Belirsiz kavramıyla ise herhangi,rastgele bir varlık kastedilmiş olur.

Bu akşam TV'de bir dizi var.(dizi kelimesi belirsiz)
- Bu akşam TV'de yine o dizi var.(dizi kelimesi belirli)

- Bir elbise almam lazım. (elbise belirsiz)
- O elbiseyi mutlaka almam lazım. (elbise belirli)

- Gidip bir çiçek alalım. (çiçek belirsiz)
- Gidip çiçeği sulayalım. (çiçek belirli)

İSİMLERİ ÇOĞUL YAPMAK

Son harfleri, -sel, -tel, -ler, -le, -ner, -en, -chen, -erl, -lein, olan kelimelerin tekili ile çoğulu
aynıdır.Bu kelimeleri çoğul yaparken kelimede hiçbir değişiklik yapılmaz.Aynı kelime hem tekil
hem de çoğul için kullanılır.Bu kural sadece artikeli der veya das olan tüm kelimeler için geçerlidir.

-Son harfleri -ich, -rich, -icht, -ig, -bold, -ing, -ing, -ing, -nis, -sal olan kelimelerin çoğulu,
tekil halinin sonuna -e herfi getirilerek yapılır.

-Son harfleri -er ve -el olup da artikeli "die" olan kelimeler sonlarına -en ya da -n harfleri
getirilerek çoğul yapılır.Bu kurala sadece "Tochter" ve "Mutter" kelimeleri uymaz.

-Son harfleri -schaft, -lei, -heit, -keit, -rei, -in, -ung olan kelimeler, sonlarına -en veya -n
harfleri getirilerek çoğul yapılır.

-Artikeli der veya das olup da "tum" takısı ile biten isimleri çoğul yapmak için sonuna
-er takısı getirilir ve kelimedeki sesli harfler de üzerlerine nokta alarak incelir